Penduduk terus pertahan tanah adat

WAKILI PENDUDUK .... Penduduk yang hadir memperlihatkan sokongan terhadap wakil suara mereka ke mesyuarat berkenaan bergambar bersama di hadapan Pejabat Daerah (Lama) Kota Belud.

LAPORAN .... Sainggim (tengah) meneliti salinan laporan dapatan Pansa yang diserahkan oleh Peter (kiri) sambil Ketua Penerangan Biro Pansa Kota Belud Robert Laim memerhati.

OLEH RAPHIEL PINUS

KOTA BELUD: Perwakilan penduduk tiga kampung di sini yang terlibat dalam pertikaian pemilikan tanah dengan Lembaga Kemajuan Perhutanan Negeri Sabah (Safoda) bertekad untuk terus mempertahankan Tanah Adat (Native Customary Rights atau  NCR) warisan mereka di kawasan terbabit.

Pendirian itu disuarakan ekoran kekecewaan terhadap keputusan perbincangan dalam satu  mesyuarat khas dipengerusikan oleh Pegawai Daerah Kota Belud, Mohd Gari Itam.

Mesyuarat Pertikaian dan Permasalahan Tanah Kerajaan di Kampung Sarang, Dudar, Ulu Kulut dan Kukut Kota Belud (seperti tercatit pada surat jemputan kepada wakil penduduk) itu diadakan di Bilik Mesyuarat Pejabat Daerah (Lama) di sini, pagi Rabu lalu.

Mesyuarat berkenaan membabitkan pemimpin peringkat kampung terlibat dan juga pegawai-pegawai mewakili agensi-agensi berkaitan termasuk wakil pemimpin rakyat dan wakil pihak keselamatan.

Pengerusi Badan Bertindak Tuntutan Tanah Adat Ulu Kukut, Soluin Kandua dan Ketua Badan Bertindak Tuntutan Tanah Adat Kampung Dudar Ulu / Dudar Laut Sainggim Mojungil selepas mesyuarat itu, mendakwa agenda perbincangan kelihatan seolah-olah mencabar dan mempertikai kewajaran tuntutan penduduk.

“Kami disuakan dengan pelbagai penjelasan dan alasan antaranya dengan membentangkan seksyen berkaitan tanah yang cenderung mempersalahkan tindakan penduduk mempertahankan tanah yang diteroka nenek moyang dan dihuni keturunan kami sekian lama.

“Malah tuduhan bahawa kami sebagai penceroboh di situ amat menyedihkan sebab generasi kami sudah mendiami kawasan itu sejak lebih 100 tahun lalu.

“Badan bertindak yang kami tubuhkan juga turut diperlekehkan apabila dianggap sebagai tidak sah. Pada hal badan ini telah dipilih oleh penduduk mewakili suara mereka,” kata Soluin dan Sainggim.

Lebih mengecewakan kata Sainggim, kritikan seorang daripada pemimpin rakyat pada mesyuarat itu yang menyifatkan tuntutan penduduk sebagai ‘tindakan tidak waras’.

“Kenyataan pemimpin itu seperti merendah-rendahkan hak penduduk kalangan Anak Negeri. Pada kami, situasi ini semata-mata cubaan untuk melemahkan semangat penduduk,” jelas mereka sambil menegaskan untuk tidak akan mudah beralah termasuk rela berhadapan meskipun sehingga ke mahkamah sekiranya perlu.

“Sekarang inipun kami dianggap penceroboh. Sekiranya tanah kami diambil, bagaimana generasi kami mahu meneruskan kehidupan? Kalau Tanah Adat ini tidak diserahkan semula, kami akan tetap dipersalahkan apabila menerokanya bagi tujuan pertanian kelak,” ujar mereka.

Menurut Soluin dan Sainggim, tidak dinafikan bahawa pihak Safoda menawarkan 1,000 ekar tanah diagihkan kepada penduduk tetapi enggan bersetuju kerana berpendapat keluasan itu tidak memadai berbanding jumlah penduduk yang lebih daripada 1,000 orang.

Merekaturut menentang cadangan untuk menghadkan kawasan perkampungan sebagaimana disuarakan oleh seorang daripada pegawai jabatan berkaitan pada mesyurat berkenaan.

Seterusnya mereka memohon campurtangan daripada wakil rakyat kawasan terbabit yang sebelum ini pernah menyatakan sokongan terhadap permohonan penduduk untuk meminta Safoda mengeluarkan kawasan mereka.

Dalam hal berkaitan, Soluin juga meluahkan kebimbangan dengan penebangan kayu di kawasan berkenaan yang dianggarkan seluas kira-kira lebih 2,000 ekar sehingga kini dilakukan oleh kontraktor mendakwa dilantik Safoda.

Tambahnya, kontraktor berkenaan bukan setakat menebang pokok komersial tertentu malah turut menumbangkan pohon tanaman nenek moyang mereka di kawasan yang ‘diratah’ termasuk buah-buahan milik penduduk.

Lebih malang tegasnya, turut rosak akhibat penebangan itu adalah kawasan tadahan air di Kukut / Ulu Kukut yang didakwanya telah diperakui kerajaan dan diiktiraf oleh Jabatan Kesihatan.

Sekiranya penebangan ini tidak dibendung atau dihentikan segera , kawasan itu pasti akan ‘botak’ dalam masa terdekat, katanya lagi.

Di perkarangan bangunan Pejabat Daerah (Lama) Kota Belud menyaksikan kehadiran sekitar 30 penduduk kampung sebagai sokongan terhadap wakil mereka ke mesyuarat berkenaan.

Selain ahli-ahli badan bertindak turut serta dalam mesyuarat itu pemimpin masyarakat, ketua kampung dan pengerusi Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung (JKKK) kampung-kampung terlibat.

Sementara itu, Presiden Persatuan Anak Negeri Sabah (Pansa) Peter Gibin semasa menyerahkan salinan laporan dapatan Pansa mengenai kesahihan kewujudan pendudukan awal di kawasan terbabit yang diperolehi semasa lawatan wakil persatuan di kampung-kampung terlibat sebelum ini,berpesan supaya penduduk mengemukakan tuntutan mereka mengikut saluran sah dan mematuhi undang-undang.

Katanya, beliau percaya pihak berkaitan termasuk kerajaan akan memberi pertimbangan dan mengambil tindakan terbaik demi kebajikan penduduk Anak Negeri terlibat.

“Saya yakin kerajaan dan pemimpin tidak akan memperlekehkan tuntutan penduduk memandangkan pengembalian hak tanah berkait rapat dengan kesejahteraan dan pembangunan khususnya mereka yang berada di luar bandar dan kawasan terpencil sebagaimana diwar-warkan,” katanya.

Di samping  menyatakan sokongan Pansa dalam hal berkaitan tuntutan Tanah Adat, beliau berharap semua pihak termasuk agensi terlibat memberi layanan sewajarnya kepada badan bertindak yang mewakili ribuan penduduk terjejas apabila berurusan dengan mereka.

“Para penduduk asal tetap berhak mendapat layanan selayaknya kerana saya pasti perkara yang mereka perjuangkan tentunya berasas,” katanya lagi.